Công bố Cẩm nang phòng chống tin giả, sai sự thật trên không gian mạng

Chiều 27/12, tại Hà Nội, Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) đã tổ chức lễ ra mắt, giới thiệu “Cẩm nang phòng chống tin giả, tin sai sự thật trên không gian mạng”.

Tại chương trình, ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử, Bộ TT&TT cho biết: Thực tế thời gian qua mặc dù Bộ TT&TT đã triển khai nhiều giải pháp nhằm tăng cường quản lý nội dung thông tin trên mạng, ngăn chặn xử lý tin giả, thông tin sai sự thật trên không gian mạng, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật cũng dần được hoàn thiện nhưng tin giả trên không gian mạng vẫn liên tục được sản sinh, khó có thể ngăn chặn hoàn toàn.

Tin giả, tin sai sự thật trên không gian mạng có nội dung liên quan đến nhiều lĩnh vực, từ chính trị, kinh tế đến văn hóa, xã hội... gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín, danh dự của các tổ chức, cá nhân, ảnh hưởng đến an ninh, trật tự, gây thiệt hại về kinh tế... Nhiều thông tin thiếu kiểm chứng, bịa đặt, phản cảm được người dùng mạng xã hội chia sẻ rộng rãi gây bức xúc trong dư luận xã hội.

Vì vậy, bên cạnh sự vào cuộc quyết liệt từ phía các cơ quan quản lý, lãnh đạo Bộ TT&TT cho rằng, người dân cũng cần tự trang bị các kiến thức cơ bản, biết sàng lọc và nhận biết tin giả, cũng như những hành vi vi phạm pháp luật khi hoạt động trên không gian mạng để có ứng xử phù hợp nhằm hạn chế sự phát tán và ảnh hưởng của tin giả.

Trên cơ sở đó, Bộ TT&TT đã triển khai xây dựng "Cẩm nang phòng chống tin giả, tin sai sự thật trên không gian mạng", đây là một phần trong dự án "Phát triển báo chí Việt Nam 2020-2024".

Mục tiêu mà Bộ TT&TT hướng tới khi xây dựng “Cẩm nang phòng chống tin giả, tin sai sự thật trên không gian mạng” là nâng cao nhận thức về trách nhiệm trên không gian mạng cho người dùng Internet tại Việt Nam; cung cấp các thông tin, kỹ năng cơ bản nhất để cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia không gian mạng có kiến thức tổng quan, cần thiết để nhận biết ứng phó và xử lý có hiệu quả với tình trạng tin giả, tin sai sự thật có xu hướng tăng trên không gian mạng hiện nay.

Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thanh Lâm nhấn mạnh, cẩm nang này sẽ trao cho cộng đồng - người dùng internet công cụ nhận biết, ứng xử phù hợp, chung tay loại trừ những thông tin giả, tin sai sự thật. Hàng ngày, chúng ta luôn phải tham gia vào không gian số, vì vậy, chúng ta cần phải nhận biết để không chia sẻ, không phát tán tin giả, tin sai sự thật, không vi phạm pháp luật.

"Trong các hành vi sản xuất, phát tán tin giả, tin sai sự thật thì đâu là hành vi cố ý, trục lợi. Để nhận biết được điều này, chúng ta phải trao cho cộng đồng công cụ để cộng đồng nhận biết và cẩm nang này là một công cụ để hỗ trợ", Thứ trưởng Lâm cho biết.

Việc ra đời “Cẩm nang phòng, chống tin giả, tin sai sự thật trên không gian mạng” chỉ là một phần trong nhóm giải pháp phòng, chống tin giả, thông tin xấu độc của Bộ TT&TT. Sự ra đời của cẩm nang được kỳ vọng sẽ là công cụ quan trọng giúp người dùng nâng cao sức đề kháng, có kiến thức và kỹ năng để nhận biết tin giả, không chia sẻ và phát tán tin giả; từ đó có công cụ để cùng chung tay đấu tranh với tin giả, tin sai sự thật, góp phần tạo lập môi trường mạng lành mạnh, an toàn.

Về nội dung, cẩm nang phòng chống tin giả, tin sai sự thật trên không gian mạng được xây dựng căn cứ các quy định pháp luật, Bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội của Bộ TT&TT, các quy trình xử lý thông tin của Trung tâm xử lý tin giả Việt Nam; dựa trên các vấn đề thực tế mà người sử dụng thường gặp khi tương tác trên môi trường mạng và tham khảo các tài liệu nghiên cứu, kinh nghiệm thực tế một số nước và các nguyên tắc cộng đồng của các nền tảng xuyên biên giới lớn.

Cẩm nang được trình bày thành 2 phần bao gồm 1 phần tóm tắt ngắn gọn, dễ hiểu, dễ sử dụng, là những kỹ năng cơ bản để người sử dụng có thể nhận biết, ứng phó và có hiệu quả khi gặp 1 tin giả, tin sai sự thật. Phần tiếp theo đi vào những kiến thức cụ thể: Khái niệm tin giả trên không gian mạng; hướng dẫn nhận biết tin giả, tin sai sự thật trên không gian mạng; tác động của tin giả, tin sai sự thật trên không gian mạng; trách nhiệm của người dùng và nhà cung cấp dịch vụ khi hoạt động trên không gian mạng; quy trình rà quét và xử lý tin giả trên không gian mạng; các quy định xử phạt; những câu hỏi thường gặp.

Bộ tài liệu “Cẩm nang phòng chống tin giả, tin sai sự thật trên không gian mạng” được phát hành theo hình thức sách in, sách điện tử do NXB Thông tin và Truyền thông xuất bản, đồng thời phổ biến trên các nền tảng mạng xã hội.

Minh Hoa (t/h)