7 địa phương đề nghị tăng, giảm dự toán vay lại
Ngày 5/1, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc đại diện Chính phủ trình Quốc hội việc điều chỉnh kế hoạch vốn vay lại năm 2022 của các địa phương, bổ sung dự toán chi thường xuyên năm 2021 nguồn vốn viện trợ không hoàn lại của nước ngoài và điều chỉnh dự toán kinh phí chưa sử dụng hết năm 2021 của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan.
Về việc điều chỉnh kế hoạch vốn vay lại năm 2022 của các địa phương, Quốc hội đã có Nghị quyết quyết nghị tổng dự toán vay của các địa phương năm 2022 là 28.636 tỷ đồng; trong đó, dự toán vay lại từ nguồn vốn vay nước ngoài của Chính phủ là 18.482 tỷ đồng.
Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc báo cáo Quốc hội (Ảnh: Như Ý).
Quá trình thực hiện, tính đến ngày 31/8/2022, có 14 địa phương đề nghị điều chỉnh dự toán vốn vay lại, 1 địa phương đề nghị trả nợ trước hạn dẫn đến thay đổi mức vay, trả nợ của từng địa phương so với mức được Quốc hội đã quyết định.
Cụ thể, 7 địa phương đề nghị tăng dự toán vay lại, với tổng số đề xuất tăng là 226 tỷ đồng, gồm các tỉnh Hải Dương, Hải Phòng, Yên Bái, Bắc Giang, Bắc Kạn, Phú Thọ, Nam Định.
7 địa phương đề nghị giảm dự toán vay lại, với tổng số đề nghị giảm hơn 1.500 tỷ đồng, gồm: Hà Nội, Quảng Ninh, Lạng Sơn, Quảng Bình, Đà Nẵng, Cần Thơ, Khánh Hòa. Có 1 địa phương (tỉnh Bắc Kạn) đề nghị trả nợ vay lại trước hạn gần 33 tỷ đồng.
Theo Bộ trưởng Tài chính, do tổng số dự toán vay lại các địa phương không sử dụng hết và số đề nghị trả nợ trước hạn là lớn hơn số đề nghị tăng vay lại của các địa phương, nên việc điều chỉnh số vay, trả nợ năm 2022 của các địa phương như trên không làm tăng tổng mức vay và mức bội chi của ngân sách địa phương so với hạn mức đã được Quốc hội cho phép.
Trên cơ sở đó, Chính phủ trình Quốc hội tăng dự toán vay lại từ nguồn vốn vay nước ngoài của Chính phủ năm 2022 của 7 địa phương thêm 226 tỷ đồng.
Thẩm tra vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Nguyễn Phú Cường cho biết, Ủy ban này nhận thấy Chính phủ tổng hợp trình Quốc hội là chậm, việc điều chỉnh tại thời điểm cuối năm cần xem xét tính khả thi của việc giải ngân vốn trong năm ngân sách, tránh điều chỉnh bổ sung nhưng không kịp thực hiện, phải hủy dự toán.
Bộ trưởng Tài chính cũng trình Quốc hội việc điều chỉnh dự toán kinh phí bảo đảm hoạt động chưa sử dụng hết năm 2021 của TCT và TCHQ.
Giai đoạn 2016-2020, TCT và TCHQ là hai đơn vị thuộc Bộ Tài chính được thực hiện cơ chế quản lý tài chính và biên chế theo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), trong đó tại khoản 1 Điều 1 Nghị quyết số 1094 quy định: tỷ lệ phân bổ kinh phí khoán cho chi đầu tư xây dựng tối thiểu là 10%.
Ông Phớc cho biết, thực tế, nguồn vốn đầu tư công bố trí trong giai đoạn 2016-2020 cho hai Tổng cục này không đảm bảo và theo tỷ lệ quy định 10% nêu trên, nên các dự án đầu tư xây dựng của 2 cơ quan này không có nguồn triển khai, ảnh hưởng đến việc tổ chức thực hiện nhiệm vụ, đặc biệt là yêu cầu hiện đại hóa công tác quản lý thu NSNN.
“Hiện nay, nhu cầu vốn để bố trí cho các dự án hoàn thành, các dự án chuyển tiếp và các dự án cần thiết, cấp bách của TCT và TCHQ trong giai đoạn 2021-2025 là rất lớn. Nhu cầu vốn cho các dự án hoàn thành và chuyển tiếp khoảng 2.000 tỷ đồng”, Bộ trưởng cho hay.
Để có nguồn thanh toán, Chính phủ trình Quốc hội giảm dự toán chi thường xuyên năm 2021 của Bộ Tài chính số tiền 2.268,3 tỷ đồng (trong đó, của TCT là 1.134,8 tỷ đồng, của TCHQ là 1.133,5 tỷ đồng) và tăng tương ứng dự toán chi đầu tư phát triển năm 2021 của Bộ Tài chính (trong đó, TCT là 1.134,8 tỷ đồng, của TCHQ là 1.133,5 tỷ đồng).
Đồng thời, cho phép chuyển nguồn số kinh phí này sang năm 2023 để thực hiện đầu tư 95 dự án của TCT và TCHQ, thời gian giải ngân đến hết ngày 31/12/2024.
Thẩm tra, Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính Ngân sách Nguyễn Phú Cường cho biết, đa số ý kiến trong Ủy ban đồng ý với đề nghị của Chính phủ về điều chỉnh 2.268,3 tỷ đồng kinh phí chi thường xuyên chưa sử dụng hết năm 2021 sang dự toán chi đầu tư phát triển nhằm thực hiện 95 dự án của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan.
Một trong những lý do được viện dẫn, Nghị quyết số 129/2020/QH14 đã cho phép kéo dài tiếp tục thực hiện đến khi thực hiện cải cách tiền lương theo Nghị quyết số 27 của Ban Chấp hành Trung ương. Do đó, trong khi chưa thực hiện cải cách tiền lương thì hiện nay có đủ căn cứ pháp lý để hai tổng cục này tiếp tục được hưởng cơ chế tài chính đặc thù.
“Trong điều kiện các dự án đầu tư của Bộ Tài chính đang thiếu vốn, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện, việc điều chỉnh, bố trí vốn để thực hiện các dự án của TCT, TCHQ là cần thiết”, ông Cường nêu.
Những nội dung đề xuất trên sẽ được Quốc hội xem xét, quyết định tại kỳ họp bất thường này.