Trong xu thế lên ngôi của các startup công nghệ, Bộ Thông tin và Truyền thông (TT-TT) đã triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ tích cực. Chẳng hạn, những năm gần đây, Bộ TT-TT phối hợp với Tập đoàn Công nghiệp Viễn thông quân đội (Viettel) tổ chức cuộc thi Tìm kiếm giải pháp Chuyển đổi số quốc gia - Viet Solutions.
Đưa ý tưởng vào thực tiễn
Trong mùa giải năm 2022, 9 dự án được đánh giá cao nhất tại các hạng mục của cuộc thi Viet Solutions đã được nhận giải thưởng của cuộc thi. Đại diện Viettel cho biết Viettel sẽ đưa ra tiêu chí đánh giá riêng dựa trên góc độ đối tác và nhà đầu tư để tìm kiếm những startup, những sản phẩm có cùng định hướng, phù hợp, từ đó tiến tới việc hợp tác để triển khai giải pháp cho cộng đồng, doanh nghiệp (DN).
Năm 2021, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam ghi nhận số vốn đầu tư lên tới hơn 1,5 tỉ USD, cao nhất từ trước tới giờ. Trong đó có nhiều lĩnh vực phát triển nóng, thu hút vốn đầu tư mạnh mẽ như công nghệ tài chính, game, giáo dục, y tế chăm sóc sức khỏe, thương mại điện tử…
Phát biểu tại chương trình Ngày hội khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo quốc gia (Techfest 2022) mới đây, ông Trần Văn Tùng, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, cho biết cả nước có hơn 1.000 tổ chức có năng lực hỗ trợ khởi nghiệp. Cụ thể, hơn 200 không gian làm việc chung; 79 cơ sở ươm tạo; 29 tổ chức thúc đẩy kinh doanh; khoảng 170 trường đại học, cao đẳng tổ chức hoạt động khởi nghiệp sáng tạo; 39 tỉnh, thành phố đã ban hành nghị quyết của HĐND quy định cơ chế tài chính hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo...
Các DN, tập đoàn lớn cũng bước đầu tìm hiểu, tham gia vào hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp với vai trò là nhà đầu tư tài chính, giúp DN khởi nghiệp mở rộng thị trường, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm, tư vấn chuyên môn trong ngành.
Thủ tướng Phạm Minh Chính tham quan gian hàng của Helojob- Startup công nghệ về việc làm tại triển lãm Techfest 2022
Ông Chu Thúc Đạt, Vụ trưởng Vụ Phát triển Khoa học và Công nghệ, cho rằng ngày nay nhiều quốc gia xác định chiến lược và định hướng rõ ràng trong việc đầu tư phát triển công nghệ nhằm nâng cao năng suất, chất lượng hàng hóa và dịch vụ đáp ứng sự biến động nhanh chóng của thị trường. Việt Nam hiện có 4 "kỳ lân" công nghệ (VNG, VNPAY, Momo, Sky Mavis) đã khẳng định vị thế trong "tam giác vàng" khởi nghiệp của Đông Nam Á, bên cạnh Singapore và Indonesia.
Starup công nghệ cần vốn lớn
Ông Nguyễn Quốc Việt, Giám đốc Helojob - startup công nghệ về việc làm, cho biết DN của ông đang trong giai đoạn chuyển đổi số theo hướng vươn ra thị trường toàn cầu. Trước đây, thông tin xuất khẩu lao động của DN không đa chiều, việc và người không đến được với nhau, trong khi chi phí trung gian rất tốn kém. "Đó là khiếm khuyết của thị trường lao động nếu không áp dụng công nghệ" - ông Việt nêu rõ.
Theo Phạm Anh Khôi, Tổng Giám đốc Công ty CP Dịch vụ tài chính bất động sản Tulip (FINA), DN không thể phát triển nếu không có sự hỗ trợ về hành lang pháp lý, vốn đầu tư, hạ tầng công nghệ cao, cơ hội quảng cáo, bán hàng ra thị trường, cố vấn chuyên môn.
"Cần có một kế hoạch tổng thể, chi tiết, khả thi với sự phối hợp chung tay hành động của cơ quan nhà nước, các tổ chức hỗ trợ, các vườn ươm, các chương trình tăng tốc... và chính bản thân DN" - ông Khôi nói.
Ông Vũ Thành Công, Phó Giám đốc Trung tâm Công nghệ Nessar, khẳng định nguồn lực tài chính là vô cùng bức thiết hiện nay. Như tại DN của ông, để đầu tư, xây dựng một hệ thống giám sát an toàn thông tin đầy đủ và hiệu quả thì cần nhiều nguồn lực về chi phí đầu tư, nhân sự vận hành và đặc biệt là công nghệ áp dụng triển khai. Những điều này không phải đơn vị, DN nào cũng có khả năng thực hiện được.
Nêu kinh nghiệm triển khai của thế giới, bà Phan Hoàng Lan, Giám đốc Trung tâm Khởi nghiệp và Đổi mới sáng tạo (CEI) thuộc Đại học Fulbright Việt Nam, cho biết thay vì chỉ tập trung vào nguồn lực bên trong thì đổi mới sáng tạo mở được hiểu là sự tham gia của nguồn lực bên ngoài, bao gồm các startup, viện nghiên cứu, trường đại học vào giải quyết bài toán cho DN.
Cụ thể, mô hình DN - công ty khởi nghiệp thường được thể hiện thông qua việc các tập đoàn mua các sản phẩm, dịch vụ của startup, tiếp cận các giải pháp, công nghệ đa dạng với chi phí tiết kiệm. Điểm yếu của mô hình này là có những giải pháp của startup chưa thực sự được chứng minh, không đủ để nhân rộng hoặc thiếu bảo mật thông tin.
Ông Martin Kim, Giám đốc Shinhan Future Lab, cũng nhấn mạnh các đơn vị nên hỗ trợ kỹ năng, kinh nghiệm và vốn cho startup để họ thêm tự tin và chuyển từ ý thức sang hành động. "Việt Nam đã có sự xuất hiện của hơn 3.000 startup ở hầu hết các lĩnh vực công nghệ và kinh doanh, là cơ sở để các DN lớn, tập đoàn kết nối và tận dụng nguồn lực sáng tạo từ bên ngoài này" - ông Martin Kim gợi ý.